ลองดูว่าที่อื่นๆเขามีประเด็นเกี่ยวกับเรื่องนี้อย่างไรบ้าง
- เริ่มจากอเมริกา ดินแดนที่ประเทศไทยนับถือ
มีประเด็นเรื่องครูบังคับให้นักเรียนยืนเคารพเพลงชาติ - ต่อด้วยญี่ปุ่น (ซึ่งประเทศไทยนับถืออีกเช่นกัน)
ศาลตัดสินให้คุณครูไม่ยืนเคารพเพลงชาติได้ - ข้างบนนั้นเป็นกรณีชาติเดียวกัน แต่ถ้าเป็นคนละชาติหล่ะ ก็เป็นเรื่องสิ
เด็กนักเรียนอาหรับไม่ยืนเคารพเพลงชาติยิว
แต่ที่ผมชอบคืออันนี้ (ซึ่งไม่เกี่ยวกับยืนไม่ยืน)
เพลงชาติอินเดีย สรรเสริญ King George V?
ส่วนตัวผมก็คิดว่าเราจะหา "สมดุล" ในเรื่องนี้อย่างไร
คือประโยชน์ของมันก็มี ไม่ใช่ไม่มี
แต่จะนำมันออกจากกรอบ "อำนาจนิยม" หรือ ความ"คลั่งไคล้" ได้อย่างไร