Dreyfus model

เมื่อวานได้มีโอกาสนั่งดู presentation หัวข้อ "Developing Expertise: Herding Racehorses, Racing Sheep" ของ Dave Thomas. ฟังแล้วประทับใจมากทั้งขำหัวเราะจนท้องแข็ง และปิ๊งกับเนื้อหาที่มีการใช้ metaphor เรื่องเด็กสองขวบทำให้ผม(ซึ่งมีลูกเล็กๆ 2 ขวบ) เห็นภาพชัดเจน

Theme ใน presentation ของ Dave(ที่ไม่ใช่ program dave ในหนังสือ ruby on rails ที่มีคนแปลมั่วๆไว้) กล่าวอ้างถึง Dreyfus model of skill acquisition ซึ่ง Stuart และ Hubert Dreyfus เสนอไว้เมื่อปี 1980 ว่า ในการเรียนรู้ทักษะใดๆก็ตาม มันมี 5 level ที่เราต้องผ่าน

• Novice
• Advance Beginner
• Competent
• Proficient
• Expert

ที่น่าสนใจก็คือ Dave claim ว่าใน domain ใดๆก็ตาม พวกที่มีมากสุดก็คือ level 2 Advance Beginner, คำถามที่น่าสนใจก็คือ ทำไม? ทำไมคนส่วนใหญ่ถึงไปติดค้างอยู่ที่ระดับนั้น. บางคนก็เสนอขึ้นมาว่า เพราะเขาคิดไปเองน่ะสิว่า ระดับที่เขาอยู่นั้นเป็นระดับ 4. อันนี้ตรงกับกฎข้อที่ 1 ของ Dunning-Kruger effect ที่ว่า

Incompetent individuals tend to overestimate their own level of skill.

บางคนก็เสนอว่า ในการที่จะเลื่อนจากระดับ 2 ไประดับ 3 ได้นั้น เขาต้องการ mentor แต่จำนวนคนในระดับ 3,4,5 ไม่พอที่จะเป็น mentor ให้กับทุกคนในระดับ 2 (การเป็น mentor นั้นต้องอาศัยส่วนผสมหลายอย่างที่ลงตัว ไม่ใช่อยากจะเป็นก็เป็นได้)

Dave เขาถามผู้ฟังว่าอะไรคือความแตกต่างระหว่าง level 2 กับ level 3. ความแตกต่างที่เห็นชัดสุดก็คือ "Dependent" คนที่อยู่ระดับที่ 3 สามารถตัดสินใจได้ด้วยตัวเอง ต่างกับระดับที่ 2 ที่ต้องการให้มีคนบอกว่า ต้องทำอะไรบ้าง. สิ่งที่ตามมากับ Dependent ก็คือ "Risk". ฟังถึงตรงนี้แล้วตรงใจมาก คนส่วนใหญ่ไม่พร้อมจะเสี่ยง ทุกคนอยากอยู่ใน safety zone หรือ comfort zone

quote ที่ผมชอบสุดก็คือ ประโยคนี้

don't never ever let the expert choose your next architecture because they will choose the components that they are curious to see if it work.

ปล. 1 ในหนังสือ Pragmatic Thinking and Learning: Refactor Your Wetware มีบทที่ว่าด้วย Dreyfus Model อยู่บนหนึ่ง มีให้อ่าน free อยู่ครึ่งบทด้วย ใครสนใจไปตามอ่านได้ครับ Link (ผมอ่านแล้ว แล้วก็ลืมหมดแล้ว จนมาฟัง presentation นี้ก็เลยปิ๊งขึ้นมา)

ปล 2. ขอแสดงความเสียใจกับ Roti และ Opengis ที่ Opendream อนุญาติให้ผมเลือก components ตามใจชอบ (ตอนนี้พยายามยัด erlang ลงไปใน architecture อยู่)