เริ่มเห็นภาพ Monads

วันนี้อ่านเจอ Tutorial ที่พูดถึง IO ของ haskell (ที่เต็มไปด้วย Monads)
แม้จะทนอ่านจนจบไม่ได้ แต่ก็ทำให้เริ่มเห็นภาพ Monads มากยิ่งขึ้น
เริ่มรู้แล้วว่า เหตุผลที่ต้องมี monad ก็เพราะ

• Haskell is a pure language, which means that the result of any function call is fully determined by its arguments.
  ตามกฎนี้ เราไม่สามารถเขียน function พวก rand() หรือ getchar() ได้
  เพราะกฎของ haskell จะบังคับไว้ว่า ถ้า argument เหมือนเดิม (กรณีนี้คือ void)
  return ที่ได้ ต้องเหมือนกันทุกครั้ง
  
• Haskell functions can't have side effects, which means that they can't effect any changes to the "real world"
  ถ้าตามกฎนี้ haskell จะไม่สามารถเปลี่ยนแปลง file content ภายนอก
  หรือไม่สามารถ writing to screen, ฯลฯ