ตัวอย่างการ extend class ของ Ruby

ช่วง 2 วันนี้เมามันอยู่กับการเขียน Ruby
โดยพยายามจะเขียนโปรแกรมที่ generate Graph แสดงภาพรวมการ
ทำงานของ User ในระบบ

ตอนนี้เริ่มเขียน version ที่ 2 แล้ว หลังจากปล้ำให้ version แรกทำงานได้แล้ว
ใน version ใหม่นี้ สิ่งที่พยายามจะทำ ก็คือการพยายามใช้ feature
ของ Ruby ให้มากขึ้น (แทนที่จะเขียนโดยใช้กรอบความคิดที่เคยชิน
จากการเขียน Java)
feature หนึ่งที่พยายามจะดู หรือหาว่า จะนำมาใช้อย่างไรก็คือ
การ extend class

ตัวอย่างที่เจอแล้วรู้สึกชอบก็คือ ใน module RMagick
(ซึ่งเป็น api ที่ใช้ในการ manipulate image)

Class RVG (Ruby Vector Graphic) ใน RMagic
จะมี constructor ที่รับตัวเลข 2 ตัว เพื่อใช้
ในการกำหนด ขนาดของ image ที่จะสร้างขึ้น

rvg = RVG.new(width,height)

คำถามของคนที่จะใช้ api นี้ก็คือ เราจะ pass ค่าอะไรเข้าไป, และเป็นหน่วยอะไร
เช่นถ้าผมต้องการรูปขนาด 4x5 นิ้ว ผมควรจะใช้ width, height เป็นเท่าไรดี
และถ้ามีหลายๆหน่วย api ควรจะ implement Unit Converter Function
นี้ไว้ที่ไหนดี

RVG เลือกใช้วิธีที่ดูเข้าทีมาก เขาเปิดโอกาสให้เราเขียนได้ดังนี้

rvg1 = RVG.new(4.in, 5.in)      # หน่วยเป็นนิ้ว
rvg2 = RVG.new(30.cm, 15.5.cm)  # หน่วยเป็นเซนติเมตร

ที่นี้ ruby จะเข้าใจ syntax นี้อย่างไร
ruby จะมองว่า 4.in ก็คือ การเรียกใช้ method ที่ชื่อ in
ของ Object Fixnum (4 ก็คือ Fixnum Object)
ส่วน 15.5.cm ก็คือ การเรียกใช้ method cm ของ
Float Object นั้น

ประเด็นก็คือ method in หรือ cm
มันไม่ได้ build-in มาใน Fixnum หรือ Float ตั้งแต่ต้น
แต่ ruby เปิดโอกาสให้เรา modify class definition ได้
โดยในกรณีนี้
RMagic กำหนด syntax มาให้เราเรียกใช้ดังนี้

RVG::dpi = 72

ถ้ามีการกำหนดค่านี้เมื่อไร RVG จะเข้าไป add method ใน
Fixnum กับ Float Class ให้เราทันที โดยอาศัยข้อมูล dpi ที่กำหนด
เป็นค่าที่ใช้ในการ convert

ถ้าตามไปดูใน source code ของ RVG จะเห็นวิธีที่เขาเขียน

     def dpi=(n)
            if !defined?(@dpi)
                [Float, Fixnum].each do |c|
                    c.class_eval do
                        # the default measurement - 1px is 1 pixel
                        def px
                            self
                        end
                        # inches
                        def in
                            self * ::Magick::RVG.dpi
                        end
                        # millimeters
                        def mm
                            self * ::Magick::RVG.dpi / 25.4
                        end
                        # centimeters
                        def cm
                            self * ::Magick::RVG.dpi / 2.54
                        end
        .....

จะเห็นว่ามีการ iterate Float class กับ Fixnum class
เพื่อเพิ่ม method เข้าไป (ผ่านทางคำสั่ง class_eval)

ดูแล้วชอบจริงๆ